ŚWIADOME WYBORY I LĘK

Materiał chroniony prawem autorskim

Clinical Corner          

THOUGHTFUL CHOICES:

 Volume No. II, Issue No. 2  February 2000 http://www.femalegamblers.info/

Kącik kliniczny cz. 1

ŚWIADOME WYBORY 

Katherine K. Wilson, Ph.D., NCGC

Gdy hazard wymyka się spod kontroli, kobieta od niego uzależniona zaczyna poświęcać mu cały swój czas i pieniądze. Jej myśli pochłonięte są grą i tym, jak zdobyć na nią środki. Wraz z rozwojem kompulsywnego hazardu, kobieta traci zdolność dokonywania wyborów. Przyjaciele, rodzina, codzienne zajęcia powoli schodzą na dalszy plan lub zupełnie przestają się liczyć, a hazardzistka uważając, że nie ma innego wyboru, ucieka się do kłamstw lub angażuje się w działania przestępcze. Na tym etapie, odczuwa ona ogromny wstyd, wmawiając sobie, że jest bezwartościowa.
 
Poddanie się bezsilności stanowi wielki paradoks walki z nałogiem, ponieważ umożliwia hazardzistce dokonywanie właściwych wyborów. Parę razy dziennie hazardzistka stoi na rozdrożu, a każdy wybór, jakiego dokonuje wpływa na kierunek kolejnego etapu jej podróży.
Niektóre wybory mają związek z hazardem. Na przykład: czy pijąc kawę ze znajomymi, opowiadasz o dawnych doświadczeniach z graniem, ryzykując tym samym nawrót choroby czy raczej odchodzisz do innego stolika lub kierujesz rozmowę na tematy bliskie rozmówcom? Wybory dokonywane przez wychodzącą z nałogu hazardzistkę można podzielić na trzy grupy w zależności od wpływu, jaki mają na przebieg leczenia: sprzyjające, neutralne i szkodliwe.

Bardzo często, osoba uzależniona od kompulsywnego grania dokonuje wyborów nieświadomie. Wielu hazardzistów, cierpiących na nawrót choroby, przyznaje, że ich samochody „automatycznie kierowały się do kasyna”. Psychologowie używają nazwy „automatyczne myśli” do określenia myśli tak przelotnych, że osoba nie jest świadoma faktu, że są one źródłem konkretnych emocji. Myśli poprzedzają zarówno zachowanie jak i emocje, dlatego też, ważne jest, aby uzmysłowić sobie, że mamy na nie wpływ. Uświadomienie sobie, że mamy wybór, jest pierwszym krokiem do podejmowania słusznych decyzji.
 
Dobrym sposobem na zwiększenie świadomości dokonywania wyborów i uelastycznienie myślenia jest prowadzenie Dziennika Myśli. Kiedy znajdujesz się w stresującej sytuacji, opisz ją. Zapisz uczucia, jakie wywołuje w tobie ta sytuacja. Następnie, zastanów się nad tym, jakie myśli są źródłem poszczególnych odczuć. Na przykład, załóżmy, że zostałaś poproszona, żeby przemówić do większej grupy osób (sytuacja stresująca) i odczuwasz lęk. Po zastanowieniu stwierdzasz, że za lękiem kryją się takie myśli jak „nie będę w stanie tego zrobić” lub „będą się ze mnie śmiać”. Teraz zmień myśli na „mogę poćwiczyć i wygłosić całkiem dobrą przemowę” lub „temat powinien zainteresować zebranych” i zastanów się, jakie uczucia wywołują te nowe myśli.
 
Staraj się zapisywać swoje myśli w dzienniku raz lub dwa razy w tygodniu przez miesiąc, a następnie notuj swoje spostrzeżenia. Czy spodobało ci się, że masz wpływ na swoje myśli? Czy to, czego się nauczyłaś zmieniło twoje zachowanie? Czy złapałaś się na myśleniu, które jest szkodliwe dla walki z uzależnieniem? Zapisywanie spostrzeżeń może pomóc ci w dokonywaniu wyborów sprzyjających wyjściu z uzależnieniem.

Katherine K. Wilson, Ph.D., NCGC

Tłum.: E. Petryszak  (SBT UJ)

Data oryginalnej publikacji w Internecie 1.09.2006

Clinical Corner Part 2

fear

 Volume No. II, Issue No. 3  February 2000

Kącik kliniczny cz. 2

LĘK

Katherine K. Wilson, Ph.D., NCGC

Lęk jest uczuciem, którego doświadczają wszystkie kompulsywne hazardzistki. Najczęściej mamy do czynienia z dwoma rodzajami lęku: zdrowym i irracjonalnym. Kobieta uzależniona od grania musi nauczyć się rozróżniać te dwa typy strachu. Kiedy znajdujemy się w niebezpieczniej sytuacji, odczuwamy zdrowy, prawdziwy lęk. Ten rodzaj strachu powstrzymuje nas przed wejściem do palącego się budynku lub pod poruszający się w naszym kierunku pojazd. Natomiast, kiedy nie grozi nam niebezpieczeństwo, a wmawiamy sobie, że sytuacja, w której się znalazłyśmy jest przytłaczająca lub przerażająca, odczuwamy lęk irracjonalny. Ten niezdrowy strach uniemożliwia nam konfrontację z problemami, jak również ich rozwiązywanie.
 
Odczuwanie respektu przed prawdziwym lękiem i podporządkowanie mu swojego postępowania – opuszczenie palącego się budynku – jest przejawem prawidłowego funkcjonowania psychologicznego. Wszyscy czasem odczuwamy irracjonalny lęk; stawianie czoła sytuacji jest właściwą, zdrową reakcją. Zamiast pozwolić na to, żeby strach nas sparaliżował, musimy wyznaczać cele i rozwiązywać problemy. W ferworze nałogowego grania, hazardzistka odsuwa prawdziwy lęk na bok. Ignoruje sygnały ostrzegające o niebezpieczeństwie, odmawiając, w pewnym sensie, opuszczenia palącego się budynku, którego mury zawalają się. Nie przestaje grać, mimo, że finansowa, emocjonalna, duchowa i małżeńska sfera jej życia ulega zniszczeniu. Na szczęście, Program Dwunastu Kroków Anonimowych Hazardzistów oparty jest na mocnych zasadach psychologicznych. W miarę wychodzenia z nałogu, hazardzistka uczy się rozróżniać zdrowy lęk od irracjonalnego. Na etapie Pierwszego Kroku, hazardzistka zaczyna dostrzegać zdrowy lęk przed hazardem, jak również, swoją bezsilność wobec grania.
 
Wychodząca z nałogu hazardzistka musi nie tylko zdać sobie sprawę z siły uzależnienia, ale również stawić czoła irracjonalnym lękom związanych z różnymi dziedzinami jej życia, jak pogarszająca się sytuacja rodzinna i finansowa. W miarę pokonywania kolejnych Kroków z pomocą i wsparciem Opiekunki/a(Sponsorki/a) oraz osób biorących udział w programie, kobieta podejmuje walkę z lękami. Modlitwa o Pogodę Ducha pomaga kompulsywnej hazardzistce ocenić, kiedy jest ona w stanie poradzić sobie z problemem. Stopniowo, kobieta zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, że nie musi rozwiązywać wszystkim problemów naraz. Kiedy hazardzistka nauczy się rozwikływać problemy po kolei, lęk będzie ustępował, a problemy będą wydawały się prostsze do rozwiązania.

Tłum.: E. Petryszak (SBT UJ)

Data oryginalnej publikacji w Internecie 1.09.2006