A PRACTICAL PROBLEM-SOLVING PARTNERSHIP:   

Volume No. VI, Issue No. 2  February 2004 http://www.femalegamblers.info/

Partnerskie rozwiązywanie problemów           

Joanna Franklin, MS, NCGC II

Częsty problem

– Gdybyś naprawdę nas kochała, przestałabyś. – Ale to właśnie z miłości do was, ciągle próbuję to rzucić. – Obiecałaś, że więcej tego nie zrobisz. Jak mogę ufać komuś, kto ciągle mnie okłamuje? Jak mogę kochać kogoś, komu nie mogę ufać?

Te stwierdzenia i pytania wywołane są skrajnymi emocjami, od frustracji i lęku po bezsilność i desperację, odczuwanymi przez nieświadomych siły kompulsywnego grania bliskich hazardzistki.

Od dłuższego czasu w kręgach leczenia hazardu obserwuje się, że kobiety szukające pomocy często są osamotnione. Mężczyźni natomiast są przeważnie wspierani przez żony, partnerki lub przynajmniej „poczciwe” mamy. A gdzie podziali się partnerzy i mężowie? Niektórzy towarzyszą kobietom; jednak niewielu angażuje się w działania takich grup jak Anonimowi Hazardziści lub bierze udział w terapiach rodzinnych.

Spójrzmy na emocjonalny układ słoneczny. W swojej książce „Mężczyźni są z Marsa, a kobiety z Wenus” John Gray opisuje niektóre z różnic między kobietami a mężczyznami. Część z tych odrębności jest odzwierciedlaniem funkcjonowania mózgów kobiet i mężczyzn.

W skrócie, umysł męski można przedstawić jako ten, który nastawiony jest na rozwiązywanie problemów: jak dostać się z punktu A do punktu B, jak coś naprawić, jak zdobyć więcej, itd. Umysł kobiecy koncentruje się natomiast najpierw na związku, uczuciach i zrozumieniu, a potem na wychowaniu, pielęgnowaniu i wspieraniu.

Kobiety i mężczyźni funkcjonują inaczej, postrzegają świat z różnych perspektyw i mają odmienne priorytety. Mężczyźni myślą w sposób wertykalny; postrzegają sprawy jako problemy, próbując rozwiązać je w sposób top-down. Kobiety cechuje myślenie lateralne; osądzamy rzeczy na podstawie ich powiązania z potrzebami, percepcją, relacjami.

Partner hazardzistki uważa jej zachowanie za „wadliwe”, czyli takie, które wymaga naprawy. Jak wiadomo, rzeczy, których nie można naprawić, powinno się pozbyć. Ile związków rozpada się, ponieważ ludzie nie potrafią rozwiązać problemów. Jestem pewna, że wiele.

Duża ilość mężczyzn będących w związku z hazardzistkami nie potrafi zrozumieć tego wymykającego się spod kontroli zachowania. Początkowo, próby „naprawy” opierają się na żądaniu zaprzestania hazardu oraz wierze w obietnice, że „był to ostatni raz”. Bezowocny wysiłek wynika z braku zrozumienia, że w grę wchodzi poważne zaburzenie.

W przeciwieństwie do innych nałogów, uzależnienie od hazardu nie jest łatwo rozpoznawalne. Jest ono niewidoczne. Jedyne, co widzi partner hazardzistki to jej zachowanie, które z definicji uważane jest za celowe i umyślne. Niestety, wyciągane wnioski oparte są na nieświadomości i nieporozumieniu.

Edukacja i motywacja są kluczem do udanej rodzinnej interwencji. Bliscy muszą zrozumieć, czym uzależnienie od hazardu JEST, a czym NIE JEST. Obwinianie się stanowi małą pomoc, zwłaszcza, że bliscy przywiązują większą uwagę do ponoszenia odpowiedzialności za swoje czyny, a nie obarczania się winą. Wina jest słabym bodźcem, często prowadzącym do urazy i goryczy.

Wsparcie, tolerancja, zrozumienie i granice są dużo bardziej pomocne w leczeniu zaburzeń kontrolowania impulsu. Brak leczenia kompulsywnego grania często prowadzi do wyniszczenia osoby uzależnionej od hazardu.

Możliwe rozwiązania

Z pomocą Wspólnoty Anonimowych Hazardzistów lub doradcy do spraw uzależnienia od hazardu, osoby mające problem z nadmiernym graniem mogą poddać się leczeniu obejmującemu takie sfery jak życie osobiste, zdrowie psychiczny czy sprawy finansowe. Udany związek dotknięty uzależnieniem zostaje poważnie uszkodzony. Na szczęście, pojawia się coraz więcej możliwości leczenia kompulsywnego grania. Osoby zajmujące się poradnictwem w kwestii uzależnienia od hazardu, choć kiedyś nieliczne, dziś mają szeroka wiedzę o tym, jak pomóc rodzinom zarówno wtedy, gdy osoba mająca problem z nadmiernym graniem poddała się leczeniu, jak i w sytuacji, gdy tego nie zrobiła.

Większość ekspertów w dziedzinie uzależnienia od hazardu zgodnie twierdzi, że kompulsywne granie jest problemem dotyczących całej rodziny i dlatego wszyscy członkowie rodziny powinni mieć dostęp do opieki. Większość państwowych programów oferuje tego rodzaju pomoc. Programy pozbawione opieki klinicznej polegają w dużej mierze na Wspólnocie Anonimowych Hazardzistów w kwestii edukowania i wspierania bliskich, którzy są chętni do udziału w spotkaniach. Większość mężczyzn z rodzin kompulsywnych hazardzistek boryka się z dwoma problemami. Mała ich ilość regularnie uczęszcza na spotkania AH, a samych mityngów, podobnie jak w przypadku Anonimowych Alkoholików, jest niewiele.

Co może zrobić kompulsywna hazardzistka? Nie poddawać się. Spróbuj wszystkich możliwych środków, aby uświadomić bliskim, jaką codzienna bitwę toczysz z uzależnieniem. Informacje dla wszystkich dostępne są w formie nagrań, książek czy broszur.

Wśród pozycji dotyczących tematu uzależnienia od hazardu i zasługujących na uwagę jest, na przykład, publikacja Wspólnoty Anonimowych Hazardzistów pod tytułem „A Merry-Go_Roung Called Denial”, „Losing Your Shirt” Mary Heineman czy „Behind the Eightball” autorstwa MaryEllen Siegal i Lindy Berman. Poradnik leczenia „Counseling the Problem Gambler: A Self-Regulation Manual for Individual and Family, Theraphy”, którego autorem jest Joe Ciarrocchi zawiera wspaniały rozdział poświęcony pracy z parami, które mają problem z hazardem.

Zawsze namawiałam pary i rodziny, z którymi pracowałam, żeby nie uważały osoby uzależnionej od hazardu za wroga, ale raczej pomogły jej w walce z prawdziwym wrogiem – uzależnieniem od hazardu. Połączcie siły; nie walczcie przeciwko sobie. Jak naucza dr Ciarrocchi, należy skoncentrować się na samym uzależnieniu, a nie na człowieku. Chodzi o zniszczenie hazardu, a nie osoby od niego uzależnionej.

Hazardzistki, które pomagają swoim partnerom dostrzec, w jakim kierunku zmierzają ich wysiłki, są prawdopodobnie w lepszej sytuacji, ponieważ mogą prosić o wsparcie. „W jaki sposób możemy trzymać pieniądze z daleka ode mnie”? „Jak mogę stać się bardziej odpowiedzialna za sposób, w jaki spędzam swój czas”? Oferujący pomoc partner może wziąć udział w leczeniu uzależnienia, jeśli energia kierowana jest na budowanie, a nie na niszczenie.

Ludzie, którzy nie mają problemów z nadmiernym hazardem również potrzebują wsparcia. Muszą zrozumieć, że kompulsywne granie nie jest ich winą, jak również, że nie mogą bezpośrednio kontrolować tego uzależnienia. Mogą natomiast cieszyć się z powrotu do zdrowia osoby uzależnionej od kompuslji, jeśli zdecydują się jej pomóc. Nie wahaj się prosić o pomoc. Zadzwoń pod numer telefonu zaufania i opowiedz o swoim problemie. Wykorzystaj każdy dostępny rodzaj pomocy. Potraktuj leczenie jak zadanie na całe życie. Wykonuj wszystko po kolei, żyj dniem dzisiejszym i zrób pierwszy krok – poproś tych, którym ufasz, o pomoc w wstąpieniu na drogę prowadzącą do wyzdrowienia.

Tłumaczenie:  E. Petryszak (SBT UJ)

Data oryginalnej publikacji w Internecie 25.09.2006